Pewnie nie ma na świecie osoby, której sebum dobrze by się kojarzyło. Jego nadmiar przejawia się nieestetycznym błyszczeniem skóry – znacie to? Ja niestety tak. Sebum, zwane inaczej łojem skórnym, jest produkowane przez gruczoły łojowe zlokalizowane na całej powierzchni skóry z wyjątkiem wewnętrznej strony dłoni i stóp. Niektóre partie skóry są wyposażone w większą liczbę gruczołów niż inne, dlatego sebum nie jest wydzielane równomiernie na całej powierzchni ciała. Gdzie znajduje się najwięcej gruczołów łojowych i jakie są ich rodzaje? Czy sebum jest potrzebne i co wpływa na jego ilość? Jakie skutki ma nadmierne wydzielanie sebum? W jaki sposób wydzielanie sebum wpływa na rodzaj skóry i jak je ograniczyć?
Gdzie znajduje się najwięcej gruczołów łojowych i jakie są ich rodzaje?
Najwięcej gruczołów łojowych znajduje się na czaszce, twarzy, plecach i klatce piersiowej, a najmniej na przedramionach i nogach.
Istnieją dwa rodzaje gruczołów łojowych:
- gruczoły samoistne,
- gruczoły powiązane z mieszkiem włosowym.
Gruczoły samoistne występują niezależnie od włosów, czyli w miejscach takich jak wargi, pępek i brodawki sutkowe. Pozostałe gruczoły znajdują się przy mieszkach włosowych pojedynczo lub w grupach. Oba rodzaje należą do gruczołów holokrynowych, czyli takich, w których komórki zamieniają się w wydzielinę, odłączają od nabłonka i wychodzą na wierzch.
Czy sebum jest potrzebne?
Łój tworzy płaszcz hydrolipidowy skóry, który stanowi jej naturalną i podstawową ochronę. Gdyby nie on, skóra byłaby bezustannie narażana na różne czynniki zewnętrzne.
Skóra może wyprodukować aż 11 kg sebum rocznie, dlatego pełni ono przede wszystkim funkcję ochronną. Zabezpiecza skórę przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak bakterie, wirusy i grzyby, a także promieniowanie ultrafioletowe, wahania temperatur, chemia oraz urazy mechaniczne. Skóra pozbawiona sebum staje się matowa i pomarszczona oraz łatwiej traci elastyczność i gorzej przyswaja składniki aktywne z kosmetyków.
Co wpływa na ilość sebum?
O ilości sebum decyduje wiele czynników. Są to:
- Hormony
Podczas gdy niektóre hormony zatrzymują pracę gruczołów, inne ją wzmagają. Do pierwszej grupy należy estrogen i progesteron, a do drugiej – testosteron, androstendiol, dehydroepiandrosteron i 4-androstenedion. - Wiek
Najwyższy poziom sebum odnotowuje się tuż po narodzinach. Jego ilość maleje po pół roku i wzrasta dopiero w wieku nastoletnim; ten stan utrzymuje się do 18. roku życia. Produkcja sebum nieznacznie spada po 25. roku życia, sukcesywnie zanika od 40. roku życia, a wskutek menopauzy całkowicie się zatrzymuje. Właśnie z tego powodu kobiety po 50. roku życia borykają się z problemem suchej skóry. - Niedobory pokarmowe
O nadmiernej ilości sebum decydują niedobory witamin A, B2 i B6. - Czynniki mechaniczne
Tarcie, a nawet dotykanie skóry pobudza gruczoły do pracy, co skutkuje zwiększoną produkcją łoju. - Czynniki atmosferyczne i temperatura otoczenia
Produkcja sebum wzrasta w klimacie suchym i w wysokiej temperaturze. Na pewno same zauważyłyście, że najbardziej wzmożona jest latem. - Pora dnia
Produkcja sebum jest najniższa nocą i wczesnym rankiem, a wzrasta około godziny 10.
Nadmierne wydzielanie sebum – skutki
Nadmierne wydzielanie sebum może powodować tłustą skórę twarzy, pleców i głowy, przetłuszczanie się włosów, a także trądzik.
- Tłusta skóra twarzy (strefa T) i pleców pojawia się u osób, których gruczoły łojowe pracują szybciej, co przejawia się grubszą i bardziej widoczną warstwą łoju. Taki stan rzeczy może mieć podłoże genetyczne bądź być wynikiem niedostatecznej lub nieprawidłowej pielęgnacji skóry, jej nadmiernego wysuszenia albo częstego tarcia. W takim przypadku należy zadbać o właściwe oczyszczanie i nawilżanie skóry. Wbrew pozorom silnie wysuszające preparaty nie rozwiążą tego problemu; wręcz przeciwnie – doprowadzą do wzmożonej pracy gruczołów łojowych. Organizm w ten sposób będzie bronił się przed utratą swojej naturalnej ochrony. Jak więc postępować? Dokładnie oczyszczać i nawilżać skórę. Polecam Wam peelingi i głęboko oczyszczające maski.
- Tłusta skóra głowy i tłuste włosy to problemy, które musicie zwalczyć w ten sam sposób co tłustą cerę – poprzez dokładne oczyszczanie i nawilżanie skóry. Do skóry głowy polecam Wam peelingi, a do włosów – ziołowe szampony, głęboko oczyszczające maski i lekkie olejki nawilżające.
- Trądzik jest następstwem zaburzonej gospodarki hormonalnej organizmu, dlatego można go wyleczyć jedynie lekami. Oczyszczanie porów to tylko dodatek, ale nie ma powodu z niego rezygnować.
Wydzielanie sebum a rodzaj skóry
Oto krótki test, który pomoże Wam określić, jaki macie rodzaj skóry. Rano umyjcie twarz ciepłą wodą i wysuszcie czystym ręcznikiem. Odczekajcie godzinę. Jeżeli po upływie tego czasu:
- będzie się świecić cała Wasza twarz, Wasza skóra jest tłusta;
- będzie się błyszczeć tylko strefa T, macie skórę mieszaną;
- skóra pozostanie taka jak tuż po umyciu, jest ona sucha.
Jak ograniczyć wydzielanie sebum na twarzy i włosach? Szybkie sposoby
Są metody doraźnego pozbycia się sebum. Z pomocą przyjdą Wam bibułki matujące, wacik kosmetyczny lub chusteczka higieniczna oraz baza i krem o właściwościach matujących.
Bibułki matujące zastąpią kolejną warstwę pudru i szybko usuną z Waszej skóry nadmiar sebum. Podobną funkcję spełni wacik kosmetyczny lub chusteczka higieniczna. Ponadto możecie poprzedzić aplikację makijażu nałożeniem bazy matującej, a na co dzień stosować krem matujący o lekkiej konsystencji, który nie wysusza skóry.
Czy Wy walczycie z nadmiarem sebum? Jeżeli tak, w jaki sposób? Podzielcie się swoimi pomysłami w komentarzach!
